01.06.2025
25
К ВОПРОСУ О СОПОСТАВЛЕНИИ ЛИНГВОКУЛЬТУРНЫХ КОНЦЕПТОВ “忍” (REN) И “САБР” В КИТАЙСКОМ И УЗБЕКСКОМ ЯЗЫКАХ (на примере фразеологических единиц)

Muallif: Назарова, Сайёра; Максудова, Фарзона

Annotatsiya: Ushbu maqola xitoy lingo-madaniyatidagi "忍" (rěn) va o‘zbek lingo-madaniyatidagi "sabr" tushunchalarining qiyosiy tahliliga bag‘ishlangan. Xitoy madaniyatida "忍" (rěn) tushunchasi sabr, o‘zini tuta bilish va qiyinchiliklarga chidash g‘oyasini ifodalaydi, holbuki, o‘zbek madaniyatida "sabr" – bu yuksak ma'naviy tushuncha, aql va madaniyat belgisi, boshqalarning fikr va e’tiqodlariga hurmat ifodasidir. Ushbu maqolada ushbu tushunchalar bilan bog‘liq frazeologik birliklar va iboralar tahlil qilinib, ularning qadriyatlar, me’yorlar va urf-odatlar shakllanishidagi roli va ahamiyati o‘rganiladi. Qiyosiy tadqiqot shuni ko‘rsatadiki, har ikkala madaniyatda sabr fazilat sifatida e’tirof etilgan bo‘lsa-da, uning lingvistik va madaniy talqini turlicha. Xitoy madaniyatida sabr intizom va strategik kutish talab qiluvchi faol qaror sifatida qabul qilinadi va ko‘pincha qiyinchiliklarni engish vositasi bo‘lib xizmat qiladi. O‘zbek madaniyatida esa sabr diniy e’tiqod, axloqiy xulq va ilohiy mukofot bilan chambarchas bog‘liq. Xitoy va o‘zbek tillaridagi frazeologik birliklar orqali "忍" (rěn) va "sabr" tushunchalarini tahlil qilish nafaqat til va uning semantik xususiyatlarini chuqurroq tushunishga, balki milliy mentalitet va madaniy qadriyatlarning o‘ziga xos tomonlarini aniqlashga yordam beradi. Har ikkala xalq sabrni axloqiy va ijtimoiy fazilat deb biladi, ammo ularning talqini tarixiy tajriba, falsafiy qarash va madaniy qadriyatlarga bog‘liq holda shakllangan. Ushbu tadqiqot sabr va matonatga oid xalqaro nuqtayi nazarni kengroq anglashga xizmat qilib, Xitoy va O‘zbekiston jamiyatlarining til va kognitiv asoslarini ochib beradi.

Kalit so'zlar: konsept, sabr, frazeologik birliklar, lingvomadaniyat.

Jurnaldagi sahifalar: 122 - 130

Yuklab olish