Muallif: Джалилова, Тургуной Абдужалиловна; Комолова, Гулхаё Шукирилло Кизи; Халилов, Муродилжон Дурбек Угли

Annotatsiya: Sferik zarba to`lqinining bo`shliq chegarasida tarqalish muammosi ko`rib chiqiladi. Teskari masalaning yechimi analitik usulda va sonli xarakteristikalar chiziqli bo`lmagan – siqiluvchan muhitlarda qattiq jism haqidagi masalani modellashtirish elastik – plastik masala bilan taqqoslangan. Hisoblash natijalaridan ko'rinib turibdiki, chiziqli bo'lmagan siqiluvchi muhitning tuprog'ini modellashtirishda elastoplastik masala bilan solishtirganda, u vaqt ichida nisbatan sekin o'zgaradi va eng katta qiymatlarga ega bo'ladi. Xarakteristikalar usulining natijalari masalaning analitik yechimi bilan mos keladi. Natijada elastik – plastik masalani yechish vaqtga nisbatan sekin harakteristikalar usulining natijalari masalani analitik yechimi bilan ustma – ust tushgani yaqqol ko`ringan.

Kalit so'zlar: Sferik to'lqin, chiziqli bo'lmagan siqilgan muhit, elastiko-plastik muhit, qattiq jism, deformatsiya nazariyasi, kavernalar, model, front, elastiko-plastik deformatsiya, harakteristikalar usuli, oquvchanlik nazariyasi, Yung moduli.